Pas op voor de kleine kruipers: tuinieren en de kans op een tekenbeet

Je bent heerlijk aan het wieden, snoeien of bloemen planten en ineens voel je iets kriebelen op je been. Het is geen grasspriet maar een ongenode gast: een teek. Deze kleine spinachtige is misschien maar een paar millimeter groot, maar kan wél voor vervelende problemen zorgen. In dit artikel lees je hoe teken in je tuin terechtkomen, waar ze zich verstoppen, hoe je een tekenbeet voorkomt en wat je moet doen als er toch eentje toeslaat.

Teken in de tuin, ja ze zijn er echt

Veel mensen denken dat teken alleen in bossen en natuurgebieden voorkomen. Mis! Ook in je eigen tuin kunnen ze vrolijk rondwandelen, vooral als je tuin rijk is aan struiken, hoog gras en schaduwrijke hoekjes.
Teken houden van:

• Hoog gras en ongeknipte borders
• Dichte begroeiing en composthopen
• Schaduwrijke plekken onder bomen of heggen
• Overhangende takken waar vogels (hun ‘taxi’) op rusten

Tuintip: Regelmatig maaien en snoeien maakt je tuin minder aantrekkelijk voor teken.

Waarom tuiniers extra risico lopen

Als tuinier kruip je vaak letterlijk tussen de planten, kniel je in het gras of werk je met je armen diep in struiken. Dat is precies de plek waar teken geduldig wachten op hun volgende gastheer, en dat kan jij zijn. Het tekenseizoen loopt grofweg van maart tot oktober, maar zachte winters zorgen ervoor dat ze soms bijna het hele jaar actief blijven.

Kleding als eerste verdedigingslinie

De simpelste manier om een tekenbeet te voorkomen is door je huid te bedekken. Draag lange mouwen en een lange broek, stop je broekspijpen in je sokken (het mag er dan niet modieus uitzien, maar het werkt) en kies voor lichte kleding zodat je teken sneller ziet kruipen. Gebruik eventueel een insectenwerend middel met DEET op onbedekte huid.

Controleer, controleer, controleer

Na een dagje tuinieren is het slim om direct je kleding uit te trekken en goed uit te kloppen of meteen te wassen op zestig graden. Controleer daarna je hele lichaam op teken, vooral knieholtes, liezen, oksels, nek en achter de oren. Vergeet ook je hoofdhuid niet, teken kunnen daar ongemerkt blijven zitten.

Een tekentang als tuinier must-have

Mocht je tóch een tekenbeet oplopen, dan is een tekentang je beste vriend. Daarmee verwijder je de teek snel en veilig, zonder dat je hem plet.
Zo gebruik je een tekentang:

1. Plaats de tang zo dicht mogelijk op de huid, bij de kop van de teek.
2. Trek de teek er rustig en recht uit (niet draaien).
3. Ontsmet de plek met alcohol.
4. Noteer de datum van de beet, zodat je eventuele klachten later kunt linken.

Pro tip: Bewaar een tekentang in je tuinschuur, gereedschapskist of jaszak.

Tekenbeet symptomen: waar let je op

Niet elke tekenbeet is gevaarlijk, maar sommige teken dragen de bacterie bij zich die ziekte van Lyme kan veroorzaken. Let na een tekenbeet op:

• Een rode, steeds groter wordende kring (ringvormige huiduitslag)
• Koorts, hoofdpijn of spierpijn
• Vermoeidheid of griepachtige klachten

Bij deze symptomen: ga direct naar je huisarts. Hoe eerder de behandeling start, hoe beter.

Je tuin minder aantrekkelijk maken voor teken

Met een paar slimme ingrepen verklein je de kans dat teken zich thuis voelen in je tuin. Houd het gras kort en verwijder blad- en takkenresten. Creëer een border van grind of houtsnippers rond speelplekken. Snoei struiken en heggen regelmatig. Voorkom dat wilde dieren makkelijk je tuin in kunnen, want zij brengen teken mee.

Het tekenseizoen en tuinieren

• Maart – juni: Hoogseizoen. Veel jonge teken en volwassen teken actief.
• Juli – augustus: Warmte kan activiteit iets verlagen, maar ze zijn er nog steeds.
• September – oktober: Tweede piek in activiteit.
• Winter: Bij zachte temperaturen blijven teken verrassend actief.